FF-logo-no-strapFunctional Fluency geeft een helder inzicht in de effectiviteit van gedrag. Het door Susannah Temple ontwikkelde model en de bijbehorende praktische aanpak, vormt een prima basis om (inter)persoonlijke effectiviteit verder te vergroten en Fluent Leadership te ontwikkelen. Het model komt voort uit de Transactionele Analyse en heeft hier veel verbinding mee.

Je gedrag doelmatig en soepel laten stromen. Daar gaat het om bij Functional Fluency. Vandaar ook de naam. Wanneer je in staat bent om op een soepele manier te schakelen in effectieve vormen van gedrag, zul je merken dat je communicatie en samenwerking met anderen ook effectiever en soepeler verloopt. Je vergroot je invloed op een verantwoorde wijze gericht op dat wat zowel goed is voor jou als voor de anderen.

 

Bewust Zijn

Het centrale element in het Functional Fluency model is Bewust Zijn. Vanuit je Bewust Zijn ben je in staat om te kiezen welk gedrag in het hier-en-nu helpend is voor jezelf en anderen.

bewust zijn

 

Effectief gedrag

Vanuit ons Bewust Zijn hebben we de mogelijkheid om te kiezen uit vier gedragsclusters van effectief gedrag. Gedrag is effectief wanneer het ons helpt om korte en lange termijndoelen te realiseren en wanneer het goed is voor onszelf en de ander(en). Elk van deze clusters noemen we een modus, een manier van doen.

  • Vanuit de Structurerende modus geef je op een effectieve manier richting aan anderen en aan jezelf.
  • De Zorgende modus is gericht op zorg voor anderen en jezelf.
  • Vanuit de Samenwerkende modus ben je in staat om de relatie aan te gaan met anderen en met anderen op te schieten.
  • En vanuit de Spontane modus doe je je eigen dingen op je eigen unieke wijze.

Kortom, vanuit deze vier zogenaamde Gouden modi en gebruikmakend van het Bewust Zijn maak je verbinding met jezelf en anderen en geef je richting aan en heb je zorg voor jezelf en anderen.

FF gouden modi

 

Ineffectief gedrag

Naast de vijf effectieve Gouden modi onderscheiden we vier niet effectieve modi. Deze Paarse modi betreffen niet effectief gedrag omdat het gedrag ons niet ondersteunt in het bereiken van onze korte en langetermijn doelen. Het kan het bereik van van die doelen zelfs schaden en het gedrag is niet goed voor onszelf en de ander(en).

  • In de Dominante modus focus je je op het negatieve. Je gelooft dat je gelijk hebt en neemt van daaruit een vijandige houding tegenover de ander aan. Je zoekt fouten en ziet vergissingen van anderen en verwacht van hen dat ze je gehoorzamen vanuit het gezichtspunt dat jij het beter weet. Je haalt anderen over of dwingt ze tot inschikkelijkheid door waarschuwingen, bedreigingen en soms zelfs straf met de bedoeling om ze een lesje te leren. Anderen kunnen zich schikken maar ook weerstand bieden of rebelleren. Je kunt je ook dominant ten opzichte van jezelf gedragen bijvoorbeeld wanneer je jezelf verwijten maakt.
  • In de Betuttelende modus overstelp je anderen met hulp, aandacht en materiele zaken alhoewel dit waarschijnlijk niet zal helpen op de langere termijn. Ontvangers eindigen eerder verdrietig en boos dan dankbaar. Dat leidt vervolgens tot verwarring en teleurstelling aan beide kanten.
  • Aan de basis van de Volgzame/weerstandmodus ligt ongerustheid of angst. Afhankelijk van hoe je in het verleden geleerd hebt om om te gaan met lastige situaties, kies je voor volgzaamheid of verzetten. In de Volgzame modus pas je je overmatig aan, doe je concessies en probeer je anderen te ‘pleasen’. Je voelt je vaak nerveus daar waar het gaat om nieuwe dingen doen en je bent bang om fouten te maken. In de Weerstandsmodus varieert je gedrag tussen mild verzet en plotselinge agressieve rebellie. In bepaalde situaties kan zelfs switchen voorkomen van de ene stijl naar de andere.
  • In de Onvolwassen modus mijd je het nemen van verantwoordelijkheid en/of gedraag je je op een manier die niet past bij je leeftijd. Je laat het nemen van voorzorgsmaatregelen aan anderen en datzelfde geldt voor opruimwerkzaamheden en het afronden van werk. Een uitzondering hierop is als de taak je uitkomt of je de opdracht krijgt. Je houdt er niet van om te delen of je beurt af te staan. Vaak vind je het moeilijk om het effect te zien van jouw gedrag op anderen en wat de consequenties kunnen zijn van dit gebrek aan zorg of achting. Je emotionele expressie is soms niet onder controle en gezien de omstandigheden buiten properties.

TIFF_model

Artikel Functional Fluency